تحقیق در دیوان مشتاق اصفهانی

پایان نامه
چکیده

دوره بازگشت ادبی، تقریباً از سقوط صفویّه آغاز شده و تا ظهور مشروطه ادامه داشته است. یکی از مشهورترین شاعران و پیش آهنگان این دوره ادبی، مشتاق اصفهانی است. اگرچه او در میان هم عصرانش از مقام ادبی ویژه ای برخوردار بوده امّا تا کنون اشعار وی مورد نقد و بررسی شایسته ای قرار نگرفته است. در این پژوهش ضمن تبیین اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره مشتاق، سعی بر آن است تا مختصّات زبانی، فکری و ادبی اشعار این شاعر بررسی شود. اگرچه مشتاق در نزدیک کردن زبان خویش به کلام قدما، تلاش فراوان نموده است امّا عواملی چون تفاوت جامعه و زمان وی با روزگار پیشینیان، به عنوان مانعی، از توفیق کامل او در این زمینه جلوگیری کرده است. مختصّات فکری مشتاق در عارفانه ها، عاشقانه ها، مدیحه ها، شکوائیّه ها و تلمیحات وی به چشم می خورد. او در بسیاری از اشعار خود اندیشه های سعدی و حافظ را در نظر گرفته و آن ها را با تفکّرات شیعی خویش آمیخته است. در سطح ادبی این دیوان، کاربرد انواع قالب های شعری، تسلّط مشتاق را در این زمینه آشکار می کند. بر این اساس می توان غزلیّات او را که به تقلید از شاعران سبک عراقی سروده شده و رباعیّات وی را که از خیّام تأثیر پذیرفته است، از دلنشین ترین قالب های شعری این شاعر به شمار آورد. مشتاق به هدف آرایش و تأثیرگذاری سخن خود، انواع صنایع لفظی به ویژه تکرار و همچنین آرایه های معنوی، نظیر حسن تعلیل، ایهام و لفّ و نشر را به کار برده است. در اشعار وی از میان شاخه های علم بیان، تشبیه و استعاره کاربرد بیشتر و موفّق تری دارند. او غالباً با گزینش ماهرانه انواع اوزان عروضی، قافیه ها و ردیف های مناسب و متنوّع، در زیبایی موسیقایی اشعار خود موفّق عمل کرده است.

منابع مشابه

تحقیق و بررسی دیوان هاتف اصفهانی

بدون تردید هاتف اصفهانی یکی از مشهورترین شاعران دوره بازگشت ادبی در عصرهای افشاریه و زندیه است. متأسفانه مقام شعر و شاعری او چنان که باید و شاید شناخته نشده است. عقاید و افکار متنوّع او، توجّه به صورخیال، مزیّن ساختن اشعارش به آرایه های گوناگون لفظی و معنوی بویژه بهره گیری او از آیات قرآن و احادیث، اسطوره های مذهبی و ملّی، استعمال اوزان متناسب با افکار عاشقانه و عارفانه و توجّه بیش از اندازه به عشق ...

15 صفحه اول

تحقیق و تصحیح دیوان اشعار محمد کاظم واله اصفهانی

بررسی و پژوهش و تحقیق در نسخ خطی هر زبانی بهترین معرف متون ادبی آن زبان می تواند باشد. از برکت تصحیح و تحقیق در متون ادب فارسی است که ما می توانیم به نوشته-ها و سروده های ارزشمند زبان در روزگاران گذشته دست یابیم. شکی نیست که اگر تصحیح متون و تحقیق در مورد آن ها انجام نگیرد، ما نمی توانیم متنی منقح در اختیار داشته باشیم. تصحیح دیوان آقا محمدکاظم واله اصفهانی و بیان ویژگی-های برجسته آن به معنای...

15 صفحه اول

نقد دیوان الفت اصفهانی

میرزا محمدکاظم بن زین العابدین شاعر اصفهانی نیمۀ دوم سدۀ سیزدهم هجری قمری است که ناصرالدین شاه، ظلّ السلطان، و سی و چند نفر از دیگر رجل سیاسی آن عهد را ستایش کرده است. دیوان اشعار او به کوشش مژگان اسماعیلی (کارشناس ارشد مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی، و رئیس کنونی پژوهشکدۀ زبان شناسی، کتیبه ها و متون پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری) و سجاد اسفندیاری که تصحیح دیوان الفت موضوع پایان ن...

متن کامل

نوستالژی در شعر دوره بازگشت ادبی(مشتاق اصفهانی-هاتف اصفهانی-آذر بیگدلی)

دوره بازگشت ادبی به دوره ای از تاریخ ادبیات ایران گفته می شود که گروهی از شاعران به شعر دوره های پیشین روی آورده اند. نوستالژی، در شعر شاعران هر دوره ای از تاریخ ادبیات وجود داشته است. حسرت گذشته و یاد خاطرات دورانی از زندگی به صورت های مختلف در شعر شاعران نمود یافته است. شاعران سبک هندی نیز به گونه ای دیگر از غم غربت و دوری از وطن سخن رانده اند. واژه نوستالژی nostalgia از دو کلمه یونانی ساخته ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023